लाटीकोइली शिव मन्दिर

वीरेन्द्रनगर नगरपालिका ६ को पिपलचौतारामा यो मन्दिर रहेको छ । मन्दिर रहेको थुम्कोलाई मञ्च पनि भन्ने गरिन्छ । राजा वीरेन्द्र सुर्खेत आउँदा सोही स्थानमा मञ्च बनाइएको थियो । सोही खाली जग्गामा स्थानीयको प्रयत्नमा मन्दिर स्थापना गरिएको हो । मन्दिरको १० कठ्ठा १२ धूर जग्गा रहेको छ । २०५२ स्थापना भएको मन्दिरमा राम, सीता र हनुमानको मूर्ति रहेको छ । विवाह, ब्रतबन्धजस्ता कार्यका लागि मण्डप समेत छ । ५५ सालमा निर्माण सम्पन्न भएको प्यागोडा शैलीको तीन तले सिमेन्टबाट बनाइएको मन्दिर शहरको बीच क्षेत्रमा रहेको छ । मन्दिरका पुजारी महेन्द्रप्रसाद उपाध्याय रिजालले नियमित पूजा चलाइरहनुभएको छ ।

मंगलगढी देवी

जुम्ला सडक नजिकै सैनिक आवासीय महाविद्यालयको परिसरभित्र रहेको महत्वपूर्ण ऐतिहासिक गढीको रुपमा मंगलगढी रहेको छ । सो गढीमा करिव अढाई फिट अग्लो शीरविनाको देवीको मूर्ति रहेको छ । २०७० सालमा मन्दिरको जीर्णोद्वार गर्दा गढीको निकै पुरानो ढुंगे संघार फेला परेको थियो । सो स्थानमा उत्खनन् गर्ने हो भने गढीका ऐतिहासिक तथ्य प्रमाणहरु थप फेला पर्न सक्छन् । वरिपरी पानीको पोखरीले घेरिएको सानो यो गढी निकै मनमोहकसमेत छ । यो गढीको ऐतिहासिक तथ्यहरुको खोजीगरी सुर्खेतकै निकै महत्वपूर्ण पर्यटकीय स्थलको रुपमा विकास गर्न सकिन्छ ।

घन्टा घर

सुर्खेतको पहिचानको रुपमा घण्टाघर रहेको छ । जापान सरकारको सहयोग प्रयोग निर्मित घण्टाघर आधुनिक कलाशैलीमा बनेको छ ।  वीरेन्द्रनगर शहरको बीच भागमा अवस्थित छ घण्टाघर वरपर सानो तर सफा पार्क समेत छ । घण्टाघर क्षेत्रमा खुला स्थान धेरै भएकाले सार्वजनिक कार्यक्रमहरु पनि धेरै हुने गरेको पाइन्छ । घण्टाघरको वरिपरि तरकारी, फलफूल र स्थानीय अन्य उत्पादनहरू जस्तैः काफल, ऐँसेलु, आरुबखडा, टिम्मुर र घरेलु उत्पादनहरू बेच्न राखेको पाइन्छ ।

जलेश्वर-उत्तरगंगा

उत्तरगंगा÷जलेश्वर धाम हिन्दू धर्ममा उत्तरतर्फ बग्ने नदीलाई पवित्र गंगाको रुपमा पुजिन्छ । वीरेन्द्रनगर ३ मा रहेको उत्तरगंगा पनि प्रख्यात धामको रुपमा रहेको छ । दैलेखको श्रीस्थानमा पूजा गरेको जौ तिल यहाँ निस्कन्छ भन्ने जनविश्वास समेत रहेको पाइयो । सोही स्थानको नामबाट यसअघि उत्तरगंगा गाविस समेत नामाकरण भएको थियो । उत्तरगंगाको विषयमा योगी नरहरीनाथले विस्तृत रुपमा आध्यात्मिक महत्वबारे चर्चा गर्नुभएको छ । सो स्थानमा २०४५ सालमा योगी नरहरीनाथले कोटीहोम लगाउनुभएपछि उत्तरगंगाबारे बढी चर्चामा आएको पाइन्छ । उत्तरगंगामा सानो बुलबुलेबाट निस्किएको पानी उत्तर तर्फ बगेको पाइन्छ । यहाँ पानीको मुहान ट्याङ्की बनाएर संरक्षणसमेत गरिएको छ । सो स्थानमा २०६७ सालमा प्यागोडा शैलीको तीन तले जलेश्वर महादेव मन्दिर समेत निर्माण गरिएको छ । सोही स्थानमा ४४ सालमा स्थापित शीलामा रामेश्वर महादेव भनेर पनि लेखिएको छ ।

दुर्गा मन्दिर

सुर्खेत उपत्यकाको पश्चिमी सीमामा रहेको दुर्गा मन्दिर भएको स्थानमा पहिला त्रिपुरेश्वर विद्यालय रहेको थियो । सो विद्यालय अन्यत्र स्थानान्तरण भएपछि खाली रहेको थुम्कोमा कालुराम टमाटाले दुर्गा मन्दिर स्थापना गरेको स्थानीय प्रजापति थानीले जानकारी दिए । यद्यपि, सो मन्दिर कहिले स्थापना भएको भन्ने जानकारी दिने कुनै शीलालेख प्राप्त हुन सकेन । सानो मन्दिरको ठाउँमा अहिले तीन तले आकर्षक मन्दिर निर्माण भइरहेको छ । मन्दिरको नाममा १३ कठ्ठा जग्गा रहेको छ । वीरेन्द्रनगर २ बाङ्गेसिमलमा रहेको सो स्थान केही उँचो भएकाले गर्मीमा सित्तल ताप्न स्थानीय जेष्ठ नागरिक आउने गरेको पाइयो । मन्दिर वरपर रक्तचन्दन, श्रीखण्ड, चिउरी, आँप, अम्बा, हर्रो, बर्रो, अमलालगायत विरुवा लगाइएका छन् ।

अँधेरी गुफा

वीरेन्द्रनगर ९ को धर्मपुर गाउँबाट १५ मिनेट उकालो चढेपछि प्राकृतिक अँधेरी गुफा पुग्न सकिन्छ । २०७२ सालमा पत्ता लागेको अँधेरी गुफाको मुख सानो र ठाडो झर्नुपर्ने भएकाले एक्लै जानु ठिक हुँदैन । गुफाभित्र चमेराको बाससमेत रहेको छ । गुफाभित्र विभिन्न देवीदेवताको आकार आउनेखालका कलात्मक दृश्य देख्न सकिन्छ । नौलो सुधार सामुदायिक वन क्षेत्रभित्र रहेको गुफाको प्रवेशद्वारमा रहेको ठूलो शीलामा शिव पार्वतीको मूर्ति कुँदिएको छ । सालैसालको जंगल र थाकलको घारी रहेको वन क्षेत्रमा मृग, बँदेल, घोरल, बाँदर, चितुवा, भालु र दुम्सी प्रसस्त मात्रामा पाइन्छ । वीरेन्द्रनगरको मंगलगढी चोकबाट ५.२ किलोमिटरको दुरीमा अँधेरी गुफा रहेको छ ।